Blauwtong

Wat is blauwtong?
Blauwtong is de benaming voor een virusinfectie die normaal gesproken niet in Nederland voorkomt. Het veroorzaakt lokale ontstekingen aan de slijmvliezen. Het is een aandoening die wordt overgedragen door knutten (kleine stekende muggen) vanuit warmere landen. Blauwtong wordt helaas steeds vaker gezien in het Zuiden van Europa. Het is daarom steeds aannemelijker dat wij er in Nederland binnen een aantal jaren ook weer last van krijgen.

Welke dieren krijgen blauwtong?
Schapen van alle leeftijden kunnen Blauwtong krijgen.

Wat veroorzaakt blauwtong?
Blauwtong wordt veroorzaakt door een virus en heeft knutten nodig om de aandoening over te brengen, besmetting door direct contact tussen dieren treedt niet op. Het virus is besmettelijk voor de meeste herkauwers dus ook geiten en koeien kunnen problemen ondervinden. Het virus heeft erg veel verschillende stammen (26), dit maakt vaccinatie soms lastig als er meerdere stammen in omloop zijn. De aandoening zorgt in Afrika en andere veel warmere landen elk jaar voor erg veel schade. Het is daarom ook een ‘aangifteplichtige’ aandoening, dat wil zeggen dat zodra een veehouder of dierenarts een verdenking heeft van het voorkomen van deze aandoening in Nederland dat dit bij de NVWA gemeld moet worden. Dit is nodig om direct maatregelen te treffen om te voorkomen dat de aandoening zich verspreidt en zich misschien zelfs vestigt in Nederland. Voor de exportpositie van Nederland is een blauwtongvrije status erg belangrijk.  

Wat zie ik aan mijn schapen?
Schapen met blauwtong zijn over het algemeen acuut erg ziek, hebben hoge koorts en zijn sloom. De kunnen een dikke kop hebben, kwijlen of kreupel zijn. Het virus nestelt zich in de slijmvliezen van de bek en neus en zorgt daar voor ontstekingen en uiteindelijk weefselsterfte. Meestal begint het met wat zwelling en rode plekken op de slijmvliezen, in ernstige gevallen resulteert de zwelling in een geheel dikke kop, stoppen de schapen met eten door de koorts en de pijn in de bek en zijn ook pijnlijke plekken langs de kroonranden te zien waardoor de dieren kreupel lopen. Het kwijlen is ook een gevolg van de pijn in de bek en het niet willen slikken. Afhankelijk van welke stam op dat moment Nederland binnen is gekomen zijn er maar een paar dieren ziek of direct de gehele koppel.
Omdat de verschijnselen niet direct te onderscheiden zijn van Mond- en Klauwzeer is dat belangrijk dat bij dit soort verschijnselen tijdig bij de NVWA aangifte wordt gedaan om uit te sluiten wat er aan de hand is.

Hoe behandel ik blauwtong?
Omdat blauwtong een virus aandoening is, is er geen directe behandeling mogelijk. Daarnaast is het afhankelijk van wat er op dat moment voor beheersmaatregelen ingesteld worden door de overheid of dieren behandeld mogen worden of dat positieve dieren worden afgevoerd.
Indien er wel behandeld kan worden omdat de overheid, net als vorige keer, alleen beheersmaatregelen implementeert en niet gaat ruimen, kunnen de zieke dieren ondersteund worden met pijnstilling en in ernstige gevallen met antibiotica om secundaire infecties tegen te gaan.
Hoewel het melden van een geval bij de NVWA voor vervelende gevolgen kan zorgen is dat nog vele malen vervelender als de ziekte de kans krijgt om ver te verspreiden en wel in Nederland te vestigen. Het is daarom altijd van groot belang dat dit soort symptomen gemeld worden!

Hoe voorkom ik blauwtong?
Als blauwtong in Nederland aanwezig is, of het is op basis van de situatie in de buurlanden zeer waarschijnlijk dat er weer een uitbraak komt, zal er gevaccineerd kunnen worden. Vanwege de verschillende stammen die er zijn kan het zijn dat er een ander vaccin nodig is dan degene die al eerder in Nederland beschikbaar zijn geweest of beschikbaar zijn. Neem dus contact op als je dit zou willen doen, dan kunnen de mogelijkheden besproken worden.