ROTKREUPEL? NU BEHANDELEN, STRAKS AANPAKKEN

Op veel plekken in het land heeft het de laatste weken behoorlijk geregend, en zie je in de weide natte plekken ontstaan. Ondertussen is de gemiddelde temperatuur nog boven de 10 graden Celcius. Ideaal rotkreupelweer. Bedrijven met rotkreupel zien dan nu ook weer kreupele dieren veroorzaakt door de rotkreupelbacterie. Erg hardnekkig en alleen met een gestructureerde aanpak is er van af te komen! Helaas is dit niet het juiste moment; het is nog te warm, waardoor de bacterie zich nog gemakkelijk in de koppel verspreidt. De energie moet daarom op dit moment gestoken worden op het zo snel mogelijk behandelen van aangetaste dieren. De adviezen voor een gestructureerde aanpak van rotkreupel volgen in een van de komende blogs. Maar wat nu?

Gebruik van voetbaden (lichte infecties)
Wanneer er sprake is van een lichte infectie is rotkreupel te behandelen met behulp van een stabad met 10% zinksulfaat (gedurende minimaal 15 minuten). Een individuele behandeling met een spray met zink of koper is ook een mogelijkheid, al dringt zo'n spray minder goed in de diepere huidlagen door.  Een droge ondergrond na deze behandeling is nodig om het middel voldoende te laten werken, laat de dieren hier minimaal 30 minuten op staan. Gebruik voor aangetaste dieren geen doorloopbad met formaline: dit is erg irriterend en de dieren trekken de aangetaste klauw juist omhoog zodat deze niet ontsmet wordt. Pas op met het gebruik van kopersulfaat in voetbaden, zeker op bedrijven met kopergevoelige rassen. Schapen hebben soms de neiging een slok uit een voetbad te nemen of grazen straks weer op de plaats waar de vloeistof uit het bad is weggespoeld. 

Behandeling bij ernstige infectie
Bij een ernstiger vorm van rotkreupel is het verstandig het betreffende dier uit de koppel te halen en te behandelen met een langwerkend antibioticum (oxytetracycline wordt het meest toegepast). Bekappen is niet nodig! Pas wanneer het dier genezen is kan deze terug geplaatst worden in de koppel. Op deze manier verklein je de kans dat het dier koppelgenoten besmet. Registreer het dier; wanneer een schaap binnen een jaar 2 keer of vaker behandeld is voor rotkreupel moet zij beschouwd worden als chronisch geïnfecteerd. Dit zijn de dieren die de besmetting binnen een koppel in stand houden. Wanneer dergelijke dieren niet afgevoerd worden, dan zal een bedrijf nooit vrij worden van rotkreupel. 
Het gebruik van een pijnstiller zoals Novem is prettig voor het schaap omdat rotkreupel een erg pijnlijke aandoening is. Controleer het effect van de behandeling altijd na 2 tot 3 weken, ook al loopt het schaap weer goed. Het kan zijn dat de tussenklauwhuid dan toch nog niet mooi droog is. Dit is een aanwijzing dat de bacterie nog niet overwonnen is. Een extra behandeling is dan nodig. Knapt het dier dan nog niet op? Dan is het waarschijnlijk chronisch geinfecteerd en is het advies om het dier af te voeren. 

Wel of niet bekappen? 
Juist onder natte omstandigheden wordt de klauw langer. Het vocht uit de omgeving wordt namelijk door de hoorncellen opgenomen waardoor deze uitzetten. Iemand die wel eens lang in bad zit herkent dit beeld: dan lijken de eigen vingernagels ook langer. Als een dier niet kreupel loopt dan hoeft er niet standaard bekapt te worden. Is er wel sprake van kreupelheid, en komt dit door rotkreupel? Behandel dan volgens het hier boven beschreven protocol. Uiteraard kan er ook een andere reden zijn voor de kreupelheid. Denk bijvoorbeeld aan een ingescheurde klauw, een witte lijn defect of een abcesje in de zool. Bekap dan zo dat er zo weinig mogelijk kans is op bloedingen (alleen bij abcesjes is dit niet te voorkomen). Ontsmet na ieder schaap het klauwmes of de klauwschaar door deze goed af te vegen met een alcoholdoekje of een doekje gedrenkt in jodiumtinctuur om de rotkreupelbacterie af te doden. De weggesneden klauwhoorn niet in het hok of de weide laten liggen, maar opruimen. Dit is namelijk materiaal waar de bacterie lang in kan overleven.

Vaccineren? 
Vaccineren tegen rotkreupel kan heel goed tijdens een uitbraak. Het versnelt dan het klinisch herstel van de dieren. Bovendien maakt het de schapen weerbaar tegen nieuwe infecties. Vaccinatie tegen rotkreupel kan ook tijdens de dracht, tot maximaal 1 maand voor het aflammeren.