WEL OF NIET ONTWORMEN NA AFLAMMEREN?

Bij iedere ontworming selecteer je (onbewust) op wormen die resistent zijn tegen het gebruikte wormmiddel. Ook bij de ontworming na aflammeren is dit het geval. Ooien zelf hebben de ontworming vaak niet nodig, je doet het om de  weidebesmetting in het voorjaar te verlagen en daarmee de lammeren te beschermen. Maar is het nodig om iedere ooi te ontwormen?

Grote variatie in ei-uitscheiding na aflammeren
De variatie tussen ooien is groot. Jonge 1-jarige ooien die 2 lammeren hebben geworpen kunnen na het aflammeren wel tot 9000 eieren per gram mest uitscheiden, terwijl we weten dat oudere ooien in goede conditie soms minder dan 100 eieren per gram mest uitscheiden. Aan de buitenkant van het dier is dit vaak niet te zien. Wel mag je er vanuit gaan dat de ei-uitscheiding vooral samenhangt met hoeveel de ooi te doen heeft na het aflammeren. Zoogt ze dus maar 1 lam, is ze ouder dan 2 jaar en in goede conditie? Dan is de ei-uitscheiding in het algemeen laag. Ontwormen is dan niet nodig. 

Is ze zelf nog volop in de groei (1-jarige ooi) of zoogt ze 3 of meer lammeren? Dan kan de ei-uitscheiding behoorlijk hoger zijn en is ontworming wel te overwegen.

Tegenwoordig kun je dieren fokken die minder gevoelig zijn voor worminfecties en minder eieren uitscheiden. Deze dieren maken meer van het afweerstofje IgA aan. De worm blijft daardoor kleiner en legt minder eieren. Heb je dochters die afstammen van een ram met een hoge fokwaarde voor wormresistentie? Ook dan is de noodzaak tot ontwormen minder groot.

Tips rondom het ontwormen na aflammeren

• Controleer de conditie van de ooi. Als de ooi in goede conditie is, dan kun je de ontworming over slaan.
• Bekijk de slijmvliezen van de ooi. Wanneer deze mooi roze-rood zijn is er geen noodzaak om te ontwormen.
• Gaan de ooien pas na buiten na het spenen? Dan hoef je de ooien niet te ontwormen om de lammeren te beschermen.
• Twijfel je of er ontwormd moet worden? Mestonderzoek geeft meer inzicht. Bij ei-tellingen tot 700 eieren per gram mest en een ooi in goede conditie is ontwormen niet noodzakelijk.

Ga je wel ontwormen?

• Sla wanneer er wel ontwormd wordt in ieder geval zo'n 5% van de ooien per groep over. Zo stel je resistentieontwikkeling zo lang mogelijk uit.
• Ontworm bij voorkeur minimaal 2 dagen voordat de ooien naar buiten gaan. Zo komen de wormeieren nog in de stal terecht en niet op de weide.
• Wormmiddelen op basis van levamisol (Levacide injectie of Endex) werken pas als de wormen weer volop actief zijn geworden na het aflammeren. Wanneer er al op de dag na aflammeren wordt ontwormd is dit middel mogelijk minder effectief dan wanneer er 1 tot 2 weken gewacht wordt.
• Neem 10 tot 14 dagen na het ontwormen van de ooien een mengmonster mest (van zo'n 7 ooien, van iedere ooi evenveel verse mest) en stuur deze naar ons op ter controle van de werking van het wormmiddel. Zo weet je voor de start van het weideseizoen of het gebruikte wormmiddel wel effectief is op jouw bedrijf!