Zieke ooi voor aflammeren

Het lammerseizoen staat bij veel mensen intussen voor de deur of is al begonnen. Vanwege de relatief warme winterperiode zijn veel ooien in goede conditie van de winterweides afgekomen. Dat is heel mooi maar kan ook zorgen voor problemen in de laatste weken voor aflammeren. Slepende melkziekte (een energietekort) en melkziekte (een calcium tekort) kunnen om de hoek komen kijken en voor erg zieke ooien zorgen. Deze twee aandoeningen kunnen apart voorkomen maar kunnen elkaar ook versterken waardoor de behandeling van de twee vaak hand in hand gaan.

Melkziekte

Bij melkziekte is er een acuut tekort aan calcium in het bloed van het schaap waardoor de spieren niet goed meer functioneren en de ooi dus slap wordt en niet meer in de benen kan komen. Deze aandoening komt vaak heel snel op en kan ook snel een dodelijke afloop hebben. We zien het meestal 6-4 weken voor de uitgerekende datum optreden op het moment dat er sprake is van een voerverandering (opstallen!) of stress (hond in de koppel of vervoer naar de stal). Deze periode is het meest gevaarlijk omdat de botten van de lammeren dan verkalken waardoor de vraag naar calcium in het moederdier erg hoog is. Hoe meer lammetjes in de baarmoeder, hoe meer bot er aangemaakt moet worden en hoe groter de kans dat melkziekte optreedt.

De eerste verschijnselen kunnen subtiel zijn zoals achterblijven, minder eten, iets wankele gang. Meestal verergert de aandoening echter snel en vallen de dieren pas op als ze al niet meer in de benen kunnen komen.

Slepende melkziekte

Bij slepende melkziekte is er een acuut tekort van energie in het bloed waardoor de ooi sloom wordt en uiteindelijk ook niet meer kan staan. In sommige gevallen zien we neurologische verschijnselen zoals ‘staren in het niets’, met de kop tegen dingen aan duwen of eten aan vreemde voorwerpen. Slepende melkziekte zien we vaak 4-2 weken van te voren maar het kan ook nog enkele dagen voor de uitgerekende datum optreden. Hier spelen meer risicofactoren een rol en dan met name een over conditie van het schaap. Als de ooien te ruim in conditie zijn is er in de buik van het schaap fysiek te weinig ruimte over aan het einde van de dracht voor de pens en de lammeren. Dat ruimtegebrek neemt toe als er veel lammetjes in de buik zitten. De ooi kan dan fysiek niet meer voldoende ruwvoer eten omdat de pens niet meer uit kan zetten. Daarnaast wordt de ziekte zelf veroorzaakt door vetafbraak en vette ooien hebben erg veel vet om af te breken waardoor de negatieve spiraal van onvoldoende eten à vet afbreken à ziek worden nog sneller ingezet wordt.

Vaak is het ziekte verloop iets langzamer dan bij melkziekte en start het met sloom worden en de brokjes laten staan, gevolgd door niet meer in de benen komen.

Behandeling

De beide aandoeningen zijn niet van elkaar te onderscheiden als je een hoogdrachtige ooi vindt die niet meer in de benen komt. Daarnaast versterken ze elkaar; als ze stoppen met eten van de melkziekte kunnen ze makkelijker slepende melkziekte krijgen en andersom. Daarom is de standaard behandeling altijd om tegen beide aandoeningen te behandelen.

-        Geef oraal een middel met een zeer hoge energiedichtheid (propyleenglycol, glycerol). Er zijn verschillende producten op de markt, sommigen met extra ondersteuning van de lever door vitamine en minderalen toe te voegen

-        Dien calcium toe, bij voorkeur oraal maar injecties kunnen ook (onder de huid). Ons nieuwe product Re-ewe-venate combineert energie en calcium in 1 orale behandeling en kan daarom zeer handig zijn!

-        Geef altijd pijnstilling bij, niet omdat het een pijnlijke aandoening is maar omdat de ontstekingsremmende werking van deze producten het schaap ondersteunen

-        Geef vitamine B bij, oraal of via injecties

-        Schakel een dierenarts in als de ooi niet meer reageert op prikkels, als het verloop zeer acuut is of als de ooi verslechterd ondanks je ingestelde behandeling. Heb je geen eerdere ervaring met deze aandoening? Dan is het ook verstandig om eerst een dierenarts te vragen te komen kijken.

Zoals altijd is preventie belangrijker dan behandeling, zorg er daarom voor dat als je een ooi hebt met deze verschijnselen voor aflammeren je nog een keer kritisch naar het rantsoen kijkt en of je daar aanpassingen kan maken zodat er geen andere schapen volgen.

Vragen of meer weten? Neem gerust contact met ons op!