Algemene informatie over de aflammerperiode
Nadat de ooien een goede drachtperiode gehad hebben moet er voorbereid worden op het aflammerseizoen. Dit is bijna altijd de drukste periode van het jaar voor de schapenhouder en wordt zeker als een van de belangrijkste gezien omdat hier toch de inkomsten van volgend jaar geboren worden.
Een goede aflamperiode begint met een goede voorbereiding van zowel de huisvesting als de benodigdheden. Zorg ervoor dat onderstaande producten in elk geval op tijd in huis zijn:
- Handschoenen
- Glijmiddel
- Navelontsmettingsmiddel (Jodium)
- Lammersonde plus fles voor biesttoediening bij pasgeboren lammeren
- Kunstbiest of ingevroren koemelkbiest
- Booster voor zwakke lammetjes
- Warmtelamp
- Ontsmettingsmiddel voor de omgeving en voor jezelf en de ooi
- Propyleenglycol en calcium voor zwakke ooien
Opstallen
In Nederland lammeren verreweg de meeste ooien binnen af. Hoe dit opstallen gebeurt verschilt erg van bedrijf en is geen vast advies voor te geven. Houdt wel rekening met de volgende dingen:
- Zorg dat er bij het opstallen zo min mogelijk stress is, houdt bijvoorbeeld zo veel mogelijk dezelfde groepen als buiten bij elkaar
- Zorg dat er direct voldoende voer en water is dat goed beschikbaar is. Een van de grootste problemen rond opstallen is verminderde voeropname!
- Indien de ooien gedurende langere tijd op stal staan is scheren bij opstallen aan te raden. Zo treedt er geen hittestress op en nemen de dieren minder ruimte in beslag aan het voerhek
- Zorg ook binnen voor goede mineralen voorziening, zeker indien er geen brok gevoerd wordt
- Als er wel brok gevoerd wordt zorg dan dat je hoeveelheid langzaam opbouwt en dat er voldoende ruimte is voor iedereen om tegelijk brok te eten
Aflammeren zonder hulp
De meeste lammeren kunnen zonder hulp geboren worden. Sommige rassen laten heel goed zien wanneer ze gaan aflammeren, andere kunnen voor het oog zonder aankondiging ineens twee lammeren achter zich hebben liggen. Afhankelijk van de situatie raden wij aan als volgt te handelen:
- Indien mogelijk wordt een ooi die wil gaan lammeren op tijd in een individueel hokje neergezet waar zij ongestoord kan aflammeren. Dit mag nadrukkelijk geen hok zijn waar zij het contact met haar koppelgenoten verliest! Indien dat het geval is zal ze waarschijnlijk van de stress stoppen met lammeren.
- Indien geen goede situatie gecreëerd kan worden om individueel af te lammeren of de ooien kondigen onvoldoende aan dat ze gaan lammeren moet de ooi in de groep aflammeren. Laat haar dan met rust totdat het laatste lam ongeveer 10 minuten oud is zodat ze al haar lammeren al geroken en gelikt heeft. Daarna kunnen moeder en lammeren naar een individueel hokje geplaatst worden.
Aflammeren met hulp
Wanneer je een ooi hulp moet verlenen is lang niet altijd goed in te schatten. We houden de volgende richtlijnen aan maar daar dat wil niet zeggen dat hulp dan altijd nodig is dan wel wel nooit te laat!
- Nadat de waterblaas is afgekomen moet er binnen een uur een lam zijn
- Als een ooi 10 minuten actief perst en er geen vordering zichtbaar is van het lam
- Als je besluit in te grijpen moet dit op een zo net mogelijke manier gebeuren om te voorkomen dat de ooi als gevolg van het ingrijpen een infectie oploopt.
- Draag zelf altijd handschoenen
- Ontsmet de ooi aan de achterzijde met schoon water en daarin een ontsmettingsmiddel
- Gebruik ruim glijmiddel
- Na het aflammeren
- Ook na het aflammeren, al dan niet met hulp, hebben de ooi en de lammeren aandacht nodig.
- Ontsmet zo snel mogelijk (binnen een kwartier!) de navels
- Controleer de eerste uren de lammeren goed op buikvulling en alertheid. Een lam dat geen of onvoldoende biest heeft gekregen zal geen goede buikvulling hebben en wordt vaak binnen enkele uren al wat sloom.
- Houdt de ooi en haar lammeren 24-72 uur apart zodat ze goed kunnen binden en je zeker weet dat de lammeren goed drinken
- Het mooiste is dat de ooi en haar lammeren hierna in een groepshok met andere ooien en lammeren komen. Hier kunnen de lammeren leren dat ze hun moeder moeten zoeken. Na een periode van 3 dagen kunnen ze dan naar buiten.
Lang niet alle bedrijven hebben de ruimte om ook ooien en lammeren nog binnen te houden. Dit is ook zeker geen must maar geeft vaak wel erg veel rust en het zicht op lammeren en de ooien is makkelijker dan wanneer de dieren al buiten lopen.